05 november
Verslag Lezing 5 november 2009
Lezingen mevrouw mr. M. M. L. Goofers en mevrouw mr. F. M. Ruitenbeek – Bart tijdens de NIS bijeenkomst op 5 november 2009 te Den Haag onder gastheerschap van Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn advocaten en notarissen te Den Haag.
Aansprakelijkheid van de wegbeheerder
Mevrouw mr. M. M. L. Goofers werkzaam bij Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn (sectie praktijkgroep letselschade) gaf de aanwezigen een zeer leerzame presentatie over de reikwijdte van de aansprakelijkheid van de wegbeheerder aan de hand van een casus uit de praktijk.
Allereerst werd het juridisch kader afgebakend, waarin de beoordeling van dit soort kwesties zich afspeelt.
De grondslag van de aansprakelijkheid van de wegbeheerder is te vinden in de artikelen 6:174 BW ( onroerende zaak)
• Als het gaat om een verharde weg
• Een gebrek aan de weg zelf
• Een gebrekkige weg inrichting
Dus niet als het gaat om voorwerpen / substanties die niet op de weg thuishoren en gladheid door sneeuw, ijzel en water.
Begrippen en definities
• Wie is de wegbeheerder:
o Bij Openbare wegen, een overheidslichaam
o Niet openbare wegen, de eigenaar
• Wat is de openbare weg:
o Een rechtens voor iedereen toegankelijke verkeersbaan
o Daaronder mede begrepen: het weglichaam
Er geldt een “open norm” gedefinieerd als: wanneer de weg niet voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen. Deze norm wordt getoetst met het kelderluik criteria.
Deze open norm wordt wettelijk ingevuld met
• Wettelijke normen (uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens, bouwbesluit 2003, beleidsregels.
• Niet wettelijke normen (CROW richtlijken, IVER aanbevelingen, NEN normen, SRB- richtlijnen bij trillingshinder/schade.
De tenzij-clausule:
Geen aansprakelijkheid indien de wegbeheerder wanneer hij het gebrek had gekend, op grond van artikel 6:162 niet aansprakelijk zou zijn geweest.
En de situatie waarin het gebrek zó kort voor de schade is ontstaan dat ook al was de wegbeheerder onmiddellijk op de hoogte geraakt van het gebrek, hij op dat moment niets had kunnen doen om de schade te voorkomen.
Er is pas sprake van aansprakelijkheid ex art 6.174 BW wanneer het gevaar dat de weg door het gebrek oplevert zich daadwerkelijk heeft verwezenlijkt. (Omkeringsregel)
Ook het causaal verband tussen schade een aansprakelijkheid dient vast te staan.
Artikel 6: 162 BW, De wegbeheerder is aansprakelijk indien de zorgplicht als wegbeheerder is geschonden en daarmede jegens de schadelijder onrechtmatig heeft gehandeld.
Verhaalsacties binnen het personenschaderecht
Vervolgens hield mevrouw mr. F.M. Ruitenbeek-Bart (werkzaam bij de sectie Cassatie) een zeer boeiende inleiding over Verhaalsacties binnen het personenschaderecht bezien vanuit het nieuwe verzekeringsrecht.
Uitgangspunt is de verhaalsactie van het slachtoffer jegens de veroorzaker op grond van 6:162BW (of bijzondere aansprakelijkheidsbepalingen).
Vaak gaat het ook om het regres van de particuliere verzekeraar, de werkgever en de sociale verzekeraar.
Grondslagen
• Verzekeringsrecht ( het indemniteitsbeginsel)
• Aansprakelijkheidsrecht (“de vervuiler betaalt”, het civiel plafond)
Verhaalsconstructies zijn
• Subrogatie ( geen eigen recht maar overname van de vordering( 6:150 BW en 7:962 BW)). Verweermiddelen (verjaring, eigen schuld, afstand van recht)
• Wettelijk regresrecht ( zelfstandig verhaalsrecht) hier dus wel een “eigen recht” ( 90 lid 1 WAO/ 99lid 1 WIA en 6.107a BW) verweermiddelen (civiel plafond)
De buitengerechtelijke kosten
• Wettelijk regresrecht( 6.96 lid 2, aanhef b en c)
• Subrogatie ( door verzekeraar zelf gemaakte BGK, verhaalbaar o.g.v. 7:962 BW mits door de verzekeraar vergoed.
Wettelijke rente
• Subrogatie( 7:962 mits door verzekeraar vergoed en 6:83 sub b BW vanaf subrogatie).
Directe Aktie
Eigen recht ex art 6 WAM, ook voor regresnemers, ex 7:954 BW ( dood en letsel) maar uitgesloten voor regresnemers.
Vervolgens wordt de uiteenzetting met praktijkvoorbeelden, nader belicht hetgeen een levendige discussie onder de aanwezigen deed ontstaan.
Na een zeer geslaagde avond, zowel inhoudelijk als qua maaltijd en ontvangst, ging een ieder, gewapend met de opgedane en opgefriste kennis “zijns weegs” de inmiddels ingetreden herfstige novemberavond tegemoet.
Taco Zuidema