Niet aangeboren hersenletsel (NAH).
Het spits werd afgebeten door Tom. Tom geeft een inleiding over zijn leven met niet aangeboren hersenletsel. Tom zegt zelf niet een “regulair guy” te zijn. Tom werd op 23 juli 1996 tijdens vakantie in
Zuid-Frankrijk geschept door een automobilist. Tom liep hersenletsel op en was 3 weken comateus. Daarna volgden nog lange perioden van ziekenhuisopname en revalidatie, waarna hij op Groot Klimmendaal werd geplaatst.
Daar volgde hij 7 jaar speciaal onderwijs, met revalidatie in de vorm van fysiotherapie, ergotherapie en logopedie. Na het afronden van het speciale basis- en vervolgonderwijs, wilde Tom naar een reguliere grafische MBO opleiding. Het eerste jaar van de opleiding verliep goed. In die periode heeft hij ook zijn website met forum ontwikkeld: www.nahjongeren.nl . In het tweede jaar van de opleiding, tijdens de stageperiode, liep het mis,
Tom liep vast door te weinig begeleiding. Hij heeft desondanks niveau 2 afgerond met een certificaat. Tom zocht begeleiding en vond deze bij Marjan van Dongen van REC Support. Tom is daarop gestart met een MBO vervolgopleiding op niveau 4, informatica/dienstverlening.
Tom vertelt over de gevolgen van zijn niet aangeboren hersenletsel, die zo op het eerste gezicht niet zichtbaar zijn, maar die er wel degelijk zijn en die de invulling van zijn leven bepalen.
Tom geeft aan veel cognitieve gevolgen te hebben, zoals een slechte concentratie, kan niet meer dingen tegelijk doen (en daardoor bijvoorbeeld niet zijn rijbewijs halen), erg impulsief, weinig geduld, explosief en hyperactief. Daarnaast erg prikkelgevoelig en geheugenproblemen (zijn leven wordt geregeerd door zijn PDA, zonder kan hij niet). Daarnaast maakt Tom veel stemmingswisselingen door, hij is of vrolijk of down. Met kritiek kan Tom moeilijk omgaan, is er kritiek, dan beheerst dat tijdelijk zijn leven en komt er ook niet los van. Tom maalt veel, zijn hoofd is altijd vol. Tom krijgt antidepressiva voor de laatstgenoemde problemen. Tom zegt ontremd te zijn, te enthousiast, gaat altijd over grenzen heen en heeft dwangmatige trekken, maar is ook erg onzeker. Desalniettemin wordt hij wel gedreven door prestatiedrang, maar twijfel is er altijd.
Kortom er is een disbalans.
Naast de cognitieve problemen zijn er ook lichamelijke gevolgen, zoals evenwichtstoornissen, draagt orthopedisch schoeisel, gedraagt zich soms erg lomp. Tom heeft moeite met het omgaan met zijn nieuwe persoonlijkheid. Tom zegt dat je na een ongeval wordt herboren, dan ben je anders.
Tom wordt behandeld door een psycholoog, neuropsycholoog, een psychiater (voor de antidepressivamedicatie), ambulante begeleiding voor wonen, werken en school, maar ook voor structureren dagindeling (PDA). Zonder begeleiding loopt Tom vast (hij moet leren zijn rem te hanteren).
Tom heeft een toekomstbeeld en dat bestaat uit: zelfstandig wonen, koken met een gestructureerd kookboek voor NAH-ers (hij oefent sinds de zomer 2005) en een baan met begeleiding.
Tom sluit af met: leven met NAH is geen 10 jaren plan, je hebt levenslang!
Tom beheert de genoemde website, maar schrijft ook regelmatig artikelen in het blad “Cerebraal”. Tom wilde een filmpje laten zien, dat ooit gemaakt is voor een TV uitzending, maar helaas wegens beamerproblemen, lukte dit niet. Voor informatie wordt u naar de website verwezen.
Marjan van Dongen nam de microfoon over voor haar presentatie: NAH problematiek. Dé NAH-er bestaat niet (het is altijd net anders), maar ingeval van NAH is er in ieder geval sprake van een breuk in de levenslijn, het beïnvloedt het hele leven (van zowel betrokkene als van zijn omgeving) en de problematiek is grotendeels onzichtbaar.
De oorzaken van NAH kunnen zijn: een ongeval, vergiftiging, tumor, zuurstoftekort, infectie, CVA of een whiplash. Een NAH kent vaak een comateuze periode, met daarna een eerste herstel, waarna getraind zou moeten worden voor herstel van functies en vaardigheden. Dit gebeurt niet altijd, soms lijkt het herstel voorspoedig te gaan en blijft revalidatie achterwege. Het achterwege blijven van een revalidatieperiode blijkt vaak inadequaat, dus contact met een revalidatie arts, in ieder geval een intake, na het eerste herstel, is noodzakelijk. Afhankelijk van de ernst van de beschadigingen wordt intensiever getraind/gerevalideerd voor herstel van functies. Ingeval van blijvende restverschijnselen (lichamelijk, cognitief, sociaal/emotioneel) start een fase van resocialisatie en reïntegratie en tot slot integratie. Bij deze laatste twee fases kan ambulante begeleiding voor een goede terugkeer in de maatschappij noodzakelijk zijn.
Een NAH kan dus leiden tot beperkingen in het lichamelijk functioneren (o.a. ruiken, zien, verlammingsverschijnselen), het cognitieve functioneren (o.a. geheugenproblemen, verminderd initiatief, verstoorde planning en organisatie, moeite met evaluatie eigen gedrag en mentale vermoeidheid). Het lijkt alsof met lichamelijke beperkingen makkelijker kan worden omgegaan dan met cognitieve beperkingen. Voor wat betreft het sociaal/emotioneel functioneren kan er sprake zijn van ontremming, kinderlijk gedrag, vragen van aandacht en een persoonsverandering.
Een NAH leidt altijd tot een breuk in het leven, van belang is te inventariseren hoe het leven ervoor (premorbide) was en het leven erna in vergelijking tot “zichzelf”. Dan blijkt de disbalans ofwel het dysharmonisch profiel.
Een NAH leidt tot een levenslang probleem in verwerking en acceptatie, dat als een golvende beweging c.q. een rode draad door het leven met NAH loopt en nogal eens kan leiden tot depressies.
Als gestart wordt met begeleiding zoals deze door de inleidster wordt gegeven is het doel om met een holistische benadering te komen tot een balans tussen wonen, scholing/werken en vrije tijdsbesteding. De begeleiding leidt tot inzicht in de eigen beperkingen (vaak voorafgaand aan een rouwproces deze te verwerken), het inzetten van de eigen mogelijkheden, met behulp van onder andere hulpmiddelen of andere compensaties voor beperkingen. Verder worden op maat gemaakte strategieën voor omgang met situaties aangeleerd.
Begeleiding kan bestaan uit ambulante begeleiding bij een opleiding, training on the job/jobcoaching, cognitieve training en advisering en deskundigheids-bevordering. Daarvoor is expertise van belang, dus inzicht/herkennen en erkennen, in welke fase van acceptatie betrokkene zich bevindt en dat een concreet doel/plan wordt geformuleerd. Dit resulteert dan in een traject op maat en een plan van aanpak in fasen. De resultaten kunnen zijn dat een traject wordt gestopt, wat in ieder geval als resultaat heeft dat er dan duidelijkheid is voor betrokkene over de (on)mogelijkheden. Als het traject wordt voortgezet (juiste keuze/gewenst doel) wordt getracht te begeleiden naar een optimale reïntegratie net onder het maximaal te bereiken plafond.
Voor meer informatie: www.recgrootgelre.nl
De meer dan gevulde en boeiende bijeenkomst werd rond 21.00 uur door Jacques Noorman afgesloten.