Excursie 8 juni 2007
Algemene inleiding door H.C.M. van Leeuwen, hoofd revalidatie zorgdienst MRC.
Majoor Kees verwelkomde het NIS gezelschap en gaf een inleiding over het Militair Revalidatie Centrum Aardenburg, dat vorig jaar haar 60 jarig bestaan vierde! Een jubileumfilm werd vertoond. Tevens lichtte hij het Zorgsysteem van Defensie en Vroege Interventie toe.
Majoor Kees startte zijn inleiding met de trotse mededeling dat het Militair Revalidatie Centrum de bakermat is van de revalidatie in Nederland. In 1991 stond het aanhouden van het MRC nog ter discussie tijdens de afslankoperaties bij Defensie. Echter MRC mocht blijven bestaan, waarop in 1995 een reorganisatie volgde. Bij de toetsing tijdens een visitatie door Revalidatie Nederland in 2000 werd het MRC als net voldoende bestempeld. Sindsdien volgden vele verbeteringen met het accent op kwaliteit, vernieuwing en samenwerking. Tevens werden diverse nieuwe gebouwen in gebruik genomen. Dit heeft geleid tot de hoogste score in Nederland tijdens de visitatie van Revalidatie Nederland in 2005! Een extra aanmoediging om te blijven vernieuwen en innoveren, niet alleen de zorg maar ook de behuizing.
In het zorgsysteem van Defensie vervult het MRC de tweede lijns zorg, zoals ook het Centraal Militair Hospitaal en de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg. Verwijzing volgt uit de eerste lijns gezondheidszorg, zoals huisarts en fysiotherapeut alsook de Arbodienst (combinatie gezondheidszorg en bedrijfsgezondheidszorg in Operationele Commando´s OPCO) en de tweede lijns zorg het CMH.
Ook bij uitzendingen gaat OPCO mee en een veldhospitaal. Als er gerepatrieerd dient te worden: altijd naar het CMH.
Voor het MRC maakt het geen verschil of er sprake was van een dienstongeval of niet. Het MRC vervult voor iedere militair de tweede lijns gezondheidszorg. Overigens staat het MRC ook open voor burgers!
Over de vraag of er nu wel of geen sprake is van een dienstongeval vertelde Majoor Kees dat er alleen sprake is van een dienstongeval als er een dienstopdracht geldt. Dus een ongeval tijdens sporten buiten een Defensie terrein of naar de markt in Afganistan is geen dienstongeval. Dit aspect is echter alleen van belang bij de vaststelling of er wel of niet recht is op een specifiek invaliditeitspensioen.
De visie van het MRC is het terugbrengen van de revalidant naar de (bijvoorkeur eigen) werkplek. Probleem daarbij is wel, volgens het MRC, dat revalidanten/zieken te lang in de eerste lijns zorg blijven “hangen”. Voor deze visie is als doel geformuleerd het voorkomen van ziekteverzuim, het verminderen van de WAO instroom, het verminderen van de medische consumptie en het voorkomen van chroniciteit. Om dit te kunnen bereiken wordt samengewerkt met o.a. CVZ, Revalidatie Friesland, Blixembosch. Het Roessingh, de Trappenberg, Leypark, de Hoogstraat en Heliomare.
Het ERGA ofwel het Expertise Centrum Gezondheidszorg en Reïntegratie Aardenburg is verbonden aan het MRC. Het ERGA stelt zich als doel succesvolle reïntegratie in het arbeidsproces op basis van de methode Vroege Interventie. Het ERGA werkt op basis van een verwijzing van de huisarts en/of de bedrijfsarts en zal binnen twee a drie weken een zogenaamde Quickscan uitvoeren. Ook voor burgers dus! Een Quickscan is een onderzoek dat op één dag wordt verricht en bestaat uit een (functie)onderzoek door een revalidatiearts, een manueel therapeut en een psycholoog. Dit multidisciplinaire onderzoek levert een rapport op en verstrekt een advies over de mogelijke vervolgstappen, zoals: revalidatie, specifieke fysiotherapie, specifieke arbeidstraining of werkplekadvisering.
Een specifieke arbeidstraining bijvoorbeeld is een intensieve, gedragsgeoriënteerde, interdisciplinaire en op arbeid gerichte training van werknemers met klachten aan het houdings- en bewegingsapparaat. De training bestaat uit: fysieke training, mentale coaching en werkplekbegeleiding.
De Quickscan onderscheidt zich door: onafhankelijkheid, gespecialiseerde disciplines, hoge kwaliteit, breed multidisciplinair team en het valt onder de “zorg” ofwel wordt gefinancierd door de zorgverzekeraar, mits er een verwijzing is van de huisarts en/of de bedrijfsarts.
Op basis van de rapportage van de Quickscan kunnen sommige trainingen ook onder de “zorg” vallen. Zoniet, dan kan het MRC een (commerciële) offerte uitbrengen voor de trainingen. Door de samenwerking van het MRC met andere (revalidatie)instellingen is er een landelijk netwerk.
CAREN: Inleiding door Kolonel-arts W. Wertheim.
Kolonel Wim startte zijn inleiding met een algemeen deel, waarbij o.a. ter sprake kwam het medisch objectiveren ofwel: zijn alle beperkingen naar algemeen aanvaard (actueel internationaal medisch) wetenschappelijk inzicht rechtstreeks en objectief te relateren aan………….
O.a. bij whiplashes en rugklachten levert dit nogal eens problemen op. Zo zie je bij een dwarslaesie ontstaan na een whiplashmechanisme wel een fractuur, maar niet de bekende whiplashklachten. Maar ook bij MRI´s van klachtenvrije mensen in zo´n 30 % van de gevallen hernia´s, zonder klachten! Ofwel soms bij forse afwijkingen, geen klachten tegen bijvoorbeeld minimale arthrose en forse klachten.
Ook bij mentale klachten is er geen standaard, bij zo´n 4 a 5 % van alle uitgezondenen ontstaat een PTSS, onafhankelijk van het soort uitzending!
De aanpak van het MRC is primair het kijken naar mogelijkheden en deze mogelijkheden verbeteren. Secundair verminderen dan de klachten.
In navolging op Amerika en Israël start het MRC het komende najaar met CAREN ofwel Computer Assisted Rehabilitation Environment, als eerste in Europa dus. Dit is een interactief systeem, vergelijkbaar met een flight simulator. Het betreft een grote ronde plaat met daarnaast een lopende band die beweegt in een ruimte, waarop een proefpersoon staat, met weegschaaltjes aan de plaat om te zien hoe de proefpersoon staat. Rondom een scherm over 180° waarop de proefpersoon interactief dient te reageren. Door kleine reflecterende balletjes op het lichaam van de proefpersoon wordt het lichaam voortdurend driedimensionaal in beeld gebracht. Zichtbaar is dan ook hoe het lichaam belast wordt. De beweegbare plaat kan de bewegingen van de proefpersoon ondersteunen (tbv o.a. stabiliteit trainen) of verstoren (t.b.v. o.a. herstel trainen). Met de lopende band kan ook een gangbeeld analyse worden gemaakt.
Vooral voor balanstrainingen is dit een doorbraak in de revalidatie. Bijvoorbeeld door pre occupatie (cerebraal bepaald) wordt het aangedane deel van het lichaam niet of nauwelijks gebruikt, omdat de persoon niet durft. Met CAREN kan dit worden doorbroken.
Overwogen wordt om als test in samenwerking met psychiaters mensen met een PTSS met CAREN te behandelen door middel van het mengen van de traumabeelden met andere beelden om verwerking te stimuleren.
De aanwezigen werden door de zeer enthousiaste Kolonel Wim uitgenodigd om vooral CAREN te komen bewonderen, in zeer kleine groepjes, vanaf het najaar 2007.
Vervolgens lichtte Kolonel Wim de Quick Scan nog toe vanuit zijn discipline met als toevoeging dat het een groot voordeel is dat een arbeidsongeschikte op één dag door alle disciplines wordt gezien en snel daarna een rapportage met advies volgt.
Op de vraag: is er geen contra indicatie voor revalidatie als de letselschadeclaim nog loopt, werd medegedeeld dat dit niet zo is, hoewel wel duidelijk is dat de hele procedure van de letselschadeclaim erg zwaar is voor de betrokkene en het de kwaliteit van leven duidelijk vermindert.
Kolonel Wim vertelde in dit kader dat erkenning voor betrokkenen erg belangrijk is. Dit ervaart hij in het MRC maar ook als beoordelaar in de commissie voor toekenning van het draaginsigne: Vulneratus Nec Victus ofwel gewond maar niet verslagen, voor de militair die in oorlogsomstandigheden gewond is geraakt en opgenomen is geweest en blijvende beperkingen heeft.